Μερικές σκέφεις γύρω ἀπό τήν ποιότητα καί τίς ἐπιπτώσεις τῶν γερμανικῶν ραδιοφωνικῶν προγραμμάτων για τούς Έλληνες τῆς Δυτ. Γερμανίας.
Δημοσιευθηκε στην εφημερίδα της Ελληνικής Δημοκρατικής Κοινότητας Δυτικού Βερολίνου „Η φωνή του Μετανάστη“, Νοέμβρης-Δεκέμβρης 1977, Φύλλο 3, Σελ. 3
Εμμανουήλ Σαρίδης, 14.12.1977
Κάθε Τετάρτη τό βράδι καί κάθε Κυριακή στίς μία καί μισή ἀκοῦμε ἀπό τίς ἐμπομπές τοῦ γερμανικοῦ ραδιοφώνου γιά τούς Ἑλληνες τῆς Δυτικής Γερμανίας τίς έκπομπές τῶν Τάκη Μηλιάδη καί Σάσας Καζέλη „Δυό κουβέντες ἕνας δίσκος“ καί τοῦ ᾿Ανδρέα Αρνάκη, ὁ ὁποῖος μᾶς προσφέρει μουσική καί πληροφορίες, πού ὅπως λέει, μᾶς ἐνδιαφέρουν. Μέ ξελιγωμένη καί ὅσο γίνεται πιό λιγδωμένη φωνή μᾶς παρουσιάζουν οι πρῶτοι δύο ἕνα πρόγραμμα ἀπό τήν „ὡραία Αθήνα“ γεμᾶτο „παραγγελιές“, ἑνῶ ο κ. Αρνάκης, ὁ ὁποῖος φωνητικά μοιάζει νά ἀπολιθώθηπε σέ μιά αντιπολίτευση, τῆς ὁποίας ὁ ἴδιος θά πρέπει νά ἔχασε τό συναίσθημα, μιά καί αὐτή ὅπως φαίνεται, τούγινε πιά βίωμα προσποριστικό, μᾶς ὑπόσχεται πάντα ἕνα εὐχάριστο κυριακάτικο ἀπόγευμα.
Δέν ξέρω τί ἐννοοῦν αὐτοί οἱ ἀπρόσκλητοι ψυχαγωγητές μας ὅταν μιλᾶνε γιά μια ευχάριστη μουσική, όμως οἱ ρινικές,τραγικές καί μίζερες φωνές τῶν μπουζουκοτραγουδιστῶν πού ᾽ακούονται ἀμέσως μετά, κλαίγοντας συνήθως τή μοίρα τους καί ἀφορίζοντας τῄν „κοινωνία“ πού πάντα τούς φταίει, ἡ παραχάραξη τῶν δημοτικῶν μας τραγουδιῶν σέ ἀνατολίτικους ἆμανέδες, οἱ συνεχεῖς ἐπαναλήψεις τῶν ιδιων και τῶν ἴδιων λαϊκῶν τραγουδιῶν, λές και στή μουσική παραγωγή δέν βγαίνει τίποτα ἄλλο ἐκτός ἀπό τά ἤδη στανταρτισμένα τραγούδια τοῦ Θεοδωράκη καί ὁρισμένων ρεμπέτηδων, ἐμένα οὔτε μέ ψυχαγωγεῖ, οὔτε μέ εὐχαριστεῖ καί οὔτε μέ κάνει νά νοιώθω ὡραία.
Κατά κανόνα δεἴχνουν τά κείμενα καί ἡ ἐνορχήστρωση μιά ποιότητα, πού οπως φαίνεται δέν τῆς λείπει ἡ πολιτική διάσταση αποπροσανατολισμοῦ καί σύγχυσης τοῦ ἀκροατή, μιά καί μ’αὐτό οὔτε οἱ συγκεκριμένες αἰτίες φανερώνονται πού κάνουν τούς ήρωες τῶν τραγουδιῶν δυστυχισμένους, μά οὔτε καί κάποια ἠθική ἀνύφωση δημιουργείται στόν ἀκροατή, πού θά τὸν ἔκανε μαχητικό καί ἰκανό νά πολεμήσει γιά τό ξεπέρασμμά της. Ιιρόσωπα καί καταστάσεις, ὅταν δέν ἔχουν ἄμεση σχέση μέ τόν ὑπόκοσμο και τά στέκια τῶν προαγωγῶν ἤ τά λεγὄμενα κοσμικά ἐστιατόρια, κινοῦνται μέσα σε ἀφηρημένες διαστάσεις χρόνου καί τὁπου. Οι συγγεκριμένες καταστάσεις ὅπου οἱ σχέσεις τῆς δυστυχίας στήν Ελλάδα, ἡ ξένη ἐξάρτηση, ἡ καταπίεση και οι δυνάμεις που τις προκαλούν σαν συνδετικοί κρίκοι της ντόπιας με την ξένη παρουσία, λείπουν τελείως. Ο Έλληνας κλαίνει τη μοίρα του κάνοντας γι’ αυτό υπεύθυνο το κισμετ. Για την κατάντια αυτή δεν μπορούμε να επεκταθούμε εδω περισσότερο, μια και τούτο μόνο σαν μια ολοκληρωμένη μελέτη είνε δυνατόν.
Ίσως ἁρκεῖ νά αναφέρουμε, ὅτι τό ἕλληνικό τραγούδι, ὅπως καί ἡ Ελλάδα ἡ ἴδια, ὁδηγεῖται προς τήν Μέση Ανατολή, γιά νά αποτελέσει μαζί μέ τό κυπριακό πρόβλημα τή μεσανατολική περιπέτεια, στήν οποία μᾶς ὁδηγήσανε οἱ δυτικοί μας σύμμαχοι. Γεγονός εἶναι πλέον, ὅτι ἀπό Βαλκάνιοι πού εἴμαστε, μᾶς μεταβάλλανε ἔντεχνα τόσο στή ψυχή ὅσο καί στήν μουσική σε ἀνατολίτες.
Κι ἐδῶ μπαίνουμε στήν οὐσία αὐτοῦ του μικροῦ ἄρθρου. Το ὅτι εἵμαστε μισονατολίτες, μιά καί ἀποτελούμαστε κατά τὁ ἕνα τρίτο από Μικρασιάτες, δἐν τὸ αμφισβητεῖ κανένας, καί οὔτε θά μποροῦσε νά γίνει λόγος να στερηθοῦνε ἐκείνοι πού μουσικά ἀντιπροσωπεύονται ἀπό τό ἄνατολίτικο τραγούδι τίς καταβολές τους. Όμως απ᾽τό σημείο ἐκεῖνο, μέχρι τό νά μεταβληθοῦμε ὅλοι σέ μονοδιάστατους ανθρώπους, τῶν ὁποίων τό μόνο μουσικό ὄργανο εἶναι τό μπουζούκι, αυτό πού ξεκίνησε ἀπό τά καταγώγια καί τούς τεκέδες τῆς Σμύρνης καί τείνει νά γίνει ἔθνικό ὄργανο, ὑπάρχει μεγάλη διαφορά.
Και ἐδῶ ἀρχίζει ἡ εὐθύνη ἔκείνων, πού τόσο ἐδῶ ὅσο καί στήν Ἑλλάδα, μέ τήν μονόπλευρη μουσική πλύση ἐγκεφάλου πού μᾶς κάνουν, μᾶς ἔχουν μεταβάλλει σε μοιρολάτρες τῆς Ανατολῆς, στερώντας μας τῆς μουσικῆς πού ἀντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο ποσοστό τῶν συμπατριωτῶν μας, τῆς λεβέντικης δημοτικῆς μας μουσικῆς.
Ας ἀκούσουν αὐτοί πού ἔχουν συμφέροντα νά μᾶς βλέπουν νά γινόμαστε Ανατολίτες καί μίζεροι τήν πρόοδο πού ἔχει κάνει τό δημοτικό τραγούδι στίς άλλες γειτονικές μας χώρες γιά νά καταλάβουν τί ἔγκλημα κάνουν σέ βόρος μας.
‚Ο χώρος εἶναι μικρός γιά νά ἐπεκταθοῦμε περισσότερο σ’αὐτό τό θέμα, όμως τοῦτο πὀνάει, μιά καί όλοι μας περιμένουμε μέ ἀγωνία ν᾿ ἀκούσουμε κάτι τό ἑλληνικό καί οἱ ὑπεύθυνοι μᾶς σερβίρουν πόνο και μιζέρια. Αὐτή εἶναι ἡ Ἑλλάδα, γιά τήν ὁποία θέλουμε ὅλοι μας νά εἴμαστε περήφανοι; Τό κακό παράγινε, ἡ λύση ἐπείγει.
Βοηθείστε ὅλοι ν᾿ἀνοίξουν τά παράθυρα μέ τήν ἀποπνιχτική ἀτμόσφαιρα τοῦ μπουζουκομμαγέρικου και καταγώγιου πού μᾶς προσφέρει τὸ γερμανικό ραδιόφωνο γιά ἕλληνική μουσική. Μήν ἀφίνετε νά σᾶς λένε ὅτι αὐτό θέλουν όλοι, γιατί τοῦτο εἶναι ἕνα ζήτημα συνειδητής ἐπιλογῆς της πολιτικῆς κουλτούρας πού μᾶς κάνουν οἱ ξένοι,γιά νά μᾶς ἔχουν ἀποχαυνωμένους καί ἀβοῄθητους. Ακοῦστε τίς ἄλλες ἐκπομπές, δεῖτο πόσο ὄμορφο εἶναι τό γνήσιο δημοτικό τραγούδι καί ἀσκεῖστε μια κάποια πίεση γιό ἀλλαγή. ‚Αν ἀφήσουμε τήν κουλτούρα μας σέ ξένα χέρια εἴμαστε χαμένοι.